حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه اول

1 - هراس موسی (علیه السلام) در رویارویی با ساحران از چه روی بود؟

  الف) از بیم جان نبود، بلكه او از غلبۀ ظالمان اندیشناک شد.         ب) از بیم امتحان سخت الهی بود، نه از بیم جان. 

  ج) از بیم انحراف اذهان از حقیقت بود نه از بیم جان.

  د) از بیم جان نبود، بلكه او از غلبۀ جاهلان و دولت گمراهان اندیشناک شد. *

 

 

2 - از نظر امام علی (علیه السلام) خطرناک‌ترین پدیدۀ اجتماعی چیست؟

  الف) بی‌قانونی      ب) ظلم حکومت              ج) فقدان حکومت          د) «الف» و «ج» *

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه دوم

3 - از عبارت «لَنَا حَقٌّ، فَإِنْ أُعْطِينَاهُ، وَإِلَّا رَكِبْنَا أَعْجَازَ الْإِبِلِ وَإِنْ طَالَ السُّرَی.» چه مطلبی برداشت می‌شود؟

  الف) حق حکومت از آن شایستگان است.                                ب) حق حاکمیت از آن مردم است.

  ج) حکومت با خواست و میل مردم تحقق می‌یابد.                         د) هر سه مورد *

4 - علت پذیرش حکومت از جانب امام علی (علیه السلام) چه بود؟

  الف) اقبال مردم و اتمام حجت به سبب وجود ناصران        ب) عهد و پیمان الهی از عالمان برای مبارزه با ظلم و دفاع از مظلوم

  ج) فشارهای سیاسی از جانب زورمندان                         د) گزینۀ «الف» و «ب» *

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه سوم

5 - طبق دیدگاه امام علی (علیه السلام)، كدام گزینه، برتر است؟

  الف) جود (بخشش)        ب) عدالت *              ج) ایثارگری                د) دست‌گیری از بینوایان و ناتوانان

 

 

 6- امیر مؤمنان علی (علیه السلام)، حكومت را برای تحقّق كدام آرمان پذیرفتند؟

  الف) برقراری امنیت همه‌سويه    ب) دفاع از ستمديدگان        ج) تحقّق عدل  *         د) آموزش و هدایت مردمان

 

 

7 - كلام حضرت دربارۀ بیعت مردمان با ایشان: «لَمْ تَكُنْ بَیْعَتُكُمْ إیَّایَ فَلْتَةً» بیانگر کدام گزینه نیست؟ 

  الف) وجود آزادیهای فردی، امنیت سیاسی و اجتماعی       ب) به رسميت شناختن حقّ انتخاب مردمان

  ج) مطرود دانستن سلب آزادیهای اجتماعی                 د) بیعت ناگهانی مردمان، بدون فكر و اندیشه *

 

 

8 - نبود كدام گزینه، سبب هر شر و بدی معرفی شده است؟

  الف) ادب و تربیت  *             ب) رهبری دادگرانه              ج) رفاهت                د) امنیت

 

 

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه  چهارم

9 - امام علی (علیه السلام) کدام جامعه‌ را به دور از رحمت و بركت دانسته‌اند؟

  الف) جامعۀ بی‌بهره از فرهنگ مشاركت و نصیحت *                           ب) جامعۀ بی‌بهره از امنیت

  ج) جامعۀ بی‌بهره از حاكمان ظالم و خودكامه                                     د) جامعۀ بی‌بهره از فرهنگ بخشش زكات

 

 

 

 10- امام علی (علیه السلام) پس از جنگ جمل، خطاب به یارانشان چه فرمودند؟

  الف) مرا یاری كنید به خیرخواهی نمودن و نصیحتی تهی از دغلی و دورویی بودن *       ب) مرا یاری كنید به شمشیرها و جانتان  

  ج) مرا یاری كنید به شمشیرها و اموالتان                                                               د) مرا یاری كنید به شمشیرها و زبانتان

 

 

11 - کدام گزینه بیانگر مهم‌ترین بخش حقوق در هر جامعه است؟

  الف) حقوق مردم بر مردم                                               ب) حقوق متقابل زمامداران و مردمان *

  ج) حقوق حاکمان عادل                                                 د) حقوق خدای سبحان بر مردمان

 

 

 

12 - کدام گزینه، مطابق با دیدگاه امیر مؤمنان علی (علیه السلام) بزرگ‌ترین آفت حكومت است؟

  الف) امتیازخواهی برخی سران حکومت    ب) نگاه خودكامانه از سوی زمامداران به مردم و نگاه مملوكانه از سوی مردم به زمامداران  *

  ج) نگاه مالكانه از سوی مردم به زمامداران                د) رابطۀ دوسویۀ زمامداران و مردم

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه پنجم

13 - امام علی (علیه السلام) كدام یک از شروط زمامداری را به «زندگی» تشبیه كرده‌اند؟

  الف) درایت                   ب) معرفت                 ج) عدالت  *                        د) حكمت

 

 

 14- امام علی (علیه السلام) كدام یک از شروط زیر را سرآمدِ همۀ شروط زمامداری می‌داند؟

  الف) درایت                 ب) معرفت                 ج) قوّت و سلامت                     د) عدالت *

 

 

15 - منظور از «سعۀ صدر» چیست؟

  الف) گشادگی‌ سینه  *        ب) خردورزی                ج) نیكی به اطرافیان               د) گشاده‌دستی

 

 

16 - در كلام حضرت علی (علیه السلام) كدام یک بُن‌مايۀ همۀ خطاها و گناهان دانسته شده است؟

  الف) خودخواهی              ب) دنیادوستی  *                  ج) قدرت‌پرستی                د) ریاست‌طلبی

 

 

 

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه ششم

17 - كدام‌ یک فلسفۀ سلوک ساده‌زیستانۀ زمامداران نیست؟

  الف) آزادی از اشرافیت برای خدمت                                                 ب) تلاش برای برپاداشتن عدالت و رفاه

  ج) دوری از اسراف و تبذیر  *                                                         د) بازداشتن توانگران از طغیان

18 - كدام یک، از مبانیِ حكومتِ خردمندانه نیست؟

  الف) پاس‌داشت حرمت و حقوق مردمان                                            ب) تشریفات و مناسبات ملوكانه *

  ج) پرهیز از احتجاب (کناره گرفتن از مردمان)                                      د) رفق و مدارا با مردمان

19 - كدام یک، از سلوک سیاسی زمامداران در حكومتِ حكمت شمرده نمی‌شود؟

  الف) در این سلوک، مناسبات سلطه‌گرانه و رفتارِ خودكامانه پایگاهی ندارد.            ب) اعتدال و انصاف در همۀ امور روان است.

  ج) مردمانْ نامحرم انگاشته نمی‌شوند.                                             د) رعایت كیفیت استخدام وسیله اصل شمرده نمی‌شود. *

20 - از نگاه امیر مؤمنان، علی (علیه السلام)، زشت‌ترین خوی زمامداران نزد صالحان كدام است؟

  الف) اینكه مردمان بپندارند آنان دوستدار فخر و مباهات و بزرگ‌منشی‌اند و بنای كار خويش را بر كبر و خودخواهی ‌نهاده‌اند.  *

  ب) اینكه در نظر مردمان، آنان سلطه‌گر و قدرت‌طلب بنمايند.

  ج) اینكه در چشم مردمان، زمام را در آنچه روا نیست، رها گردانند.      د) اینكه مردمان بپندارند آنان دوستدار جنگ و ستیزند.

 

 

 

 

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه هفتم

21 - كدام‌ گزینه دربارۀ سعۀ صدر درست نیست؟

  الف) آن كه سعۀ صدر دارد، در رفتار و تصمیم‌گیری تنگ‌نظری روا نمی‌دارد.

  ب) آن كه سعۀ صدر دارد، می‌تواند خدمتگزار مردم باشد و حق را پاس دارد.

  ج) آن كه سعۀ صدر ندارد؛ روح تملّق‌دوستی، تكلّف‌پسندی و نفع‌طلبی از او بیرون می‌شود. *

  د) آن كه سعۀ صدر ندارد، نمی‌تواند انصاف روا دارد و خدمتگزاری پیشه كند.

22 - از دیدگاه امیر مؤمنان، علی (علیه السلام)، معیار سیاست چیست؟

  الف) عدالت  *           ب) رفق و مدارا            ج) قانونگرایی                   د) سعۀ صدر

23 - كدام‌ گزینه دربارۀ اصل عدالت درست نیست؟

  الف) تفاوتها و امتیازات باید بر مبنای صلاحیت و استحقاق باشد.

  ب) هر كس و هر چیز باید در جایگاه درخورِ خویش قرار گیرد.

  ج) افراد هیچ‌گونه تفاوتی با یكدیگر نداشته باشند و با همه در همه چیز یكسان رفتار شود. *

  د) استحقاقها در همۀ امور رعایت شود و رنگ هرگونه تبعیض از جامعه زدوده شود.

24 - طبق فرمودۀ امام علی (علیه السلام)، کدام‌ گزینه كلید درستی امور و از مختصّات خردمندان است؟

  الف) عدالت          ب) سعۀ صدر                   ج) رفق  *                       د) میانه‌روی

 

 

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه هشتم

25 - با توجه به این كلام امام (علیه السلام) «عَلَيْكَ ... فِي الْأُمُورِ، فَمَنْ عَدَلَ عَنِ ... جَارَ، وَمَنْ أَخَذَ بِهِ عَدَلَ.»، رعایت کدام اصل موجب عدالت و ترک آن موجب ستم می‌گردد؟

  الف) بِلُزُومِ الْحَقِِِّ‏ّ (برپا داشتن حق)، الحَقِّ              ب) بِالْقَصْدِ، الْقَصْدِ  *           ج) بِالرِّفق، الرِّفقِ               د) بِالنَّظْمِ، النَّظْمِ

 

 

26 - این كلام حضرت علی (علیه السلام)، كه در صفین ایراد شده، نشانگر کدام منشِ ایشان است؟ «وَلَا تَظُنُّوا بِيَ اسْتِثْقَالًا فِي حَقٍّ قِيلَ لِي.» 

  الف) در برپا داشتن حق اهل سازشكاری نبودند.                                        ب) در برپایی حق استوار بودند.

  ج) از روحیه‌ای انتقادپذیر و آماده برای پذیرش سخن حق بهره‌مند بودند. *        د) گزینۀ «الف» و «ب»

 

 

27 - از نتایج رعایت نکردن مساوات این است كه:

  الف) مقدمات تعدّی زورمندان و ستمگران فراهم می‌شود.               ب) اسباب یأس و نومیدی ستمدیدگان فراهم می‌شود.

  ج) اسباب تباهی و سقوط حكومتها و دولتها فراهم می‌شود.             د) هر سه مورد *

 

 

 

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه نهم

28 - «استیثار» به چه معناست؟

  الف) خویشتن را بر دیگران مقدّم داشتن و همه چیز را برای خویش خواستن *       ب) همه چیز را برای دیگران خواستن و از خود گذشتن

  ج) گزینۀ «الف» و «ب»                                                                         د) دیگران را بر خویش مقدّم داشتن 

 

 

 29- عامل اصلی شورش مردم بر عثمان چه بود؟

  الف) استیثار  *        ب) دوری از میانه‌روی در امور             ج) پای‌بند نبودن به عهد و پیمان          د) سلطه‌گری

 

 

30 - کدام گزینه از دیدگاه امیر مؤمنان، علی (علیه السلام)، مایۀ پیوند و الفت مردمان و مسئولان است؟

  الف) دوری از سلطه‌گری           ب) نفی استیثار                ج) پای‌بندی به عهد و پیمان *                د) سعۀ صدر

 

 

31 - كدام گزینه از اسباب تحقّق پای‌بندی به عهد و پیمان است؟

  الف) راستی و صداقت               ب) هم‌سویی سخن و عمل              ج) نفی خیانت و بی‌وفایی          د) هر سه مورد *

 

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه دهم

32 - منشأ رفتارهای غریزی مانند بخل، ترس و حرص در كلام امام علی (علیه السلام) چیست؟

  الف) دنیادوستی           ب) طمع               ج) سوءظن نسبت به خدا  *               د) ترس از نیازمندی

 

 

 33- در كلام امام علی (علیه السلام)، بهترینِ مشاوران چه کسانی هستند؟

  الف) صاحبان خرد و دانش و خداوندان احسان و نیكی                 ب) صاحبان خرد و دانش و خداوندان تجربه و دوراندیشی *

  ج) خداوندان تجربه و دوراندیشی و صاحبان احسان و نیكی           د) انسانهای دوراندیش و صاحبان احسان و نیكی

 

 

34 - از نظر امام علی (علیه السلام)، بهترین دلیل بر زیادی عقل چیست؟

  الف) آینده‌نگری و عاقبت‌اندیشی  *           ب) پرهیز از شتابزدگی و سستی        ج) پای‌بندی به عهد و پیمان          د) مشورت 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه يازدهم

35 - از پیامدهای بر سر كار آمدن نااهلان:

  الف) به تاراج رفتن دارایی مردمان       ب) از میان رفتن دین مردمان          ج) به بردگی درآمدن مردمان              د) هر سه مورد *

 

 

36 - در گزینش مدیران ارشد و مسئولان مشاغل كلیدی کدام معیارها، افزون بر معیارهای كلی گزینش كارگزاران، باید لحاظ شود؟

  الف) افزون‌تر بودن خیرخواهی ایشان دربارۀ خدا و رسول او                       ب) پاكدامنی و بردباری

  ج) برخورداری از اصالت و صلاحیت خانوادگی و حُسن سابقه                      د) هر سه مورد *

 

 

 37- از دیدگاه امام علی (علیه السلام) بدترین وزیران یک زمامدار کیست؟

  الف) آن که وزیر بدكاران بوده باشد. *                                                 ب) آن که خیرخواهی‌اش برای خدا و رسول‌اش كمتر باشد.

  ج) آن که زود خشمگین شود و حقوق مردمان را پایمال كند.                       د) آن که از اصالت خانوادگی بی‌بهره باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه دوازدهم

38 - قوی‌ترین سرمایۀ یک نظام اداری کدام است؟

  الف) کارگزاران و کارمندانش از کفاف در زندگی برخوردار باشند.           ب) از نظام دقیق نظارت و ارزش‌یابی برخوردار باشد.

  ج) کارگزاران و کارمندانش دانایان و آگاهان و بصیران باشند. *              د) مدیران ارشدش از دانایان و حکیمان باشند.

 

 

39 - کدام یک بیشتر ادارۀ امور مردمان را تهدید می‌کند؟

  الف) فقر           ب) زمامداری نابخردان و نابکاران  *                  ج) دنیاطلبی                 د) حرص و آز

 

 

 

40 - حضرت علی (علیه السلام) کدام یک را موجب زیان دین، سرگردانی خرد و دشمنی دانسته‌اند؟

  الف) فقر و مسکنت  *              ب) جاسوسی نااهلان             ج) مدیریت نابخردان               د) افزون‌داری

 

 

 

 

 

 

 

 

حكومت و مديريت در نهج البلاغه جلسه سيزدهم

41 - ملاک ارزش‌يابي از ديدگاه امير مؤمنان، علي (عليه السلام)، چيست؟

  الف) حسب و نسب افراد        ب) عملکرد اشخاص *            ج) پاکدامني اشخاص           د) فرهيختگي افراد

42 - کدام يک از گزينه‌هاي زير از آداب تشويق و تنبيه نيست؟

  الف) تشويق و تنبيه بايد به هنگام و بجا انجام شود.

  ب) در تشويق و تنبيه بايد مراقب بود که حد و اندازه به درستي رعايت شود.

  ج) تنبيه اشخاصي که به دليل نيازمندي و فشار زندگي دست به خيانت مي‌زنند، روا نيست. *

  د) آنچه بايد تشويق و تنبيه شود، عمل و صفت شخص است.